PHẦN 8: ĐO LƯỜNG RỦI RO BẰNG CÁCH NÀO?

Do có rất nhiều loại rủi ro nên cũng sẽ có nhiều cách khác nhau để đo lường chúng. Có những rủi ro lớn không xuất hiện thường xuyên, chúng xảy ra 1 - 2 lần trong thập kỷ và có những rủi ro phổ biến được kỳ vọng sẽ xảy ra vài lần mỗi năm. Hầu hết các nhà giao dịch lo lắng về 4 rủi ro chính: 

• Sụt giảm (drawdowns): chuỗi thua lỗ làm giảm vốn trong tài khoản giao dịch của họ 

• Lợi nhuận thấp (low returns): thời kỳ lợi nhuận nhỏ, không kiếm đủ tiền để sống 

• Cú sốc giá (price shocks): biến động đột ngột của một hoặc nhiều thị trường dẫn đến tổn thất lớn không thể phục hồi 

• Hệ thống chết (system death): một sự thay đổi trong động lực thị trường khiến một hệ thống có lãi trước đó bắt đầu thua lỗ

ĐO LƯỜNG NHỮNG ĐIỀU BẠN KHÔNG THỂ THẤY

Định lượng rủi ro là cách để tính đến khả năng mà bạn sẽ cần đối diện khi giao dịch một hệ thống cụ thể. Dưới đây là một số đo lường phổ biến: 

1. Mức sụt giảm tối đa (maximum drawdown): Đây là con số duy nhất đại diện cho tỷ lệ phần trăm tổn thất cao nhất, từ đỉnh cao nhất đến đáy vốn chủ sở hữu trong quá trình thử nghiệm.

2. Mức sụt giảm kéo dài (longest drawdown) : Khoảng thời gian lớn nhất từ đỉnh vốn chủ sở hữu đến đỉnh mới tiếp theo. Đây là thước đo khoảng thời gian cần thiết để lấy lại mức vốn chủ sở hữu mới sau chuỗi thua lỗ. 

3. Độ lệch chuẩn của lợi nhuận (standard deviation of returns): Đây là thước đo của sự phân tán lợi nhuận. Độ lệch chuẩn thấp chỉ ra rằng hầu hết lợi nhuận đạt gần mức trung bình; còn độ lệch chuẩn cao cho thấy lợi nhuận đang thay đổi nhiều hơn theo từng tháng.

4. R-bình phương (R-squared): Đây là thước đo mức độ phù hợp của đường biểu thị tốc độ tăng trưởng kép hàng năm. Một khoản đầu tư có lợi nhuận cố định, chẳng hạn như tài khoản chịu lãi sẽ có giá trị bình phương R là 1.0, trong khi một nhóm lợi nhuận rất thất thường sẽ có giá trị thấp hơn 1.0.

MẶT TRÁI CỦA RỦI RO: PHẦN THƯỞNG

Có nhiều cách để định lượng phần thưởng, trong đó có một hệ thống giao dịch cụ thể liên quan đến số tiền bạn mong đợi kiếm được khi giao dịch theo phương pháp đó. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến: 

• CAGR%: Tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm, còn được gọi là lợi nhuận trung bình hình học, phản ánh tốc độ tăng trưởng khi cộng gộp bằng nhau trong khoảng thời gian cụ thể sẽ dẫn đến vốn chủ sở hữu cuối kỳ giống nhau. 

• Lợi nhuận kéo dài trung bình một năm: Đây là thước đo lợi nhuận trung bình trong khoảng một năm. 

 • Lợi nhuận trung bình hàng tháng: Đây là mức trung bình của lợi nhuận mỗi tháng trong khoảng thời gian thử nghiệm. 

Ví dụ về đo lường rủi ro thông qua chiến lược Bollinger Band: 

• Lựa chọn danh mục đầu tư: VN100

• Thời gian giao dịch: 08/03/2023 - 07/03/2024

• Điều kiện mua vào: Khi giá vượt từ ngoài dải cắt lên trên dải dưới BB

• Điều kiện bán ra: Giá giảm quá 7% so với giá cao nhất trong giai đoạn nắm giữ
  

Có thể thấy mức sụt giảm kéo dài (longest drawdown) bắt đầu từ 13/09/2023 đến 01/03/2024. Việc đo lường này là cần thiết để xác định rõ khoảng thời gian lấy lại mức vốn mới sau thua lỗ. 

Tỷ lệ phần trăm mức sụt giảm tối đa (maximum drawdown) là 15.72%, tính từ đỉnh cao nhất đến đáy vốn chủ sở hữu trong quá trình thử nghiệm.

Nguồn: Summary: WAY OF THE TURTLE - Soundview Executive Book Summaries®